Heb jij een interessante vraag op het snijvlak van privacy, cybersecurity en recht? Stuur je vraag naar juridischevraag@security.nl. Elke week geeft ict-jurist Arnoud Engelfriet in deze rubriek antwoord.
Juridische vraag: Ik las dat Oekraïne een IT-leger wil opzetten, waar ook buitenlanders bij welkom zijn. Mag ik als Nederlander daar in dienen, of schend ik dan de Nederlandse wet?
Antwoord: Het mag, in vreemde krijgsdienst gaan als Nederlander. Je overtreedt dan geen wet (tenzij je Nederlands militair bent of je tegen Nederland/een NAVO land gaat vechten), je verliest ook niet je paspoort et cetera. Het enige is, je moet dan wel echt bij een krijgsdienst van een land ingeschreven worden. Of dat nu het Franse Vreemdelingenlegioen is of de Oekraïense landmacht, dat maakt dan niet uit.
Maar let op: het werven van Nederlanders voor vreemde krijgsdienst is wél strafbaar (art. 205 Strafrecht). Een website bouwen waarin mensen zich kunnen organiseren om samen te gaan vechten, is dus juridisch zeer onverstandig. (Het helpen van mensen die toch al wilden gaan aanmelden voor het Oekraïense leger valt er dan buiten, die mensen wilden al en die werf jij dus niet meer.)
Gewoon gaan vechten is juridisch iets heel anders dan lid worden van een leger. Als je als gewoon burger bijvoorbeeld ddos-aanvallen uitvoert, dan is dat gewoon een strafbaar feit – net zoals iemand omleggen moord is, ook al zou die iemand bezig zijn met Kiev aanvallen of verboden clustermunitie laden voor een bombardement. Heel misschien kom je dan weg met een beroep op overmacht of noodweer, maar ik zou er niet op rekenen.
Een realistisch risico is dat het OM zo’n cyberaanval ziet als een poging om Nederland bij de oorlog in Oekraïne te betrekken, en dat is strafbaar met tot tien jaar cel (art. 100 Strafrecht):
hij die, in geval van een oorlog waarin Nederland niet betrokken is, opzettelijk enige handeling verricht waardoor het gevaar ontstaat dat de staat in een oorlog wordt betrokken, of enig van regeringswege gegeven en bekendgemaakt bijzonder voorschrift tot handhaving van het niet deelnemen aan de oorlog opzettelijk overtreedt;
Het argument is dan dat wie bijvoorbeeld een ddos-aanval uitvoert op zeg Russische brandstofvoorzieningen, daarmee de Russische opmars saboteert, wat Rusland kan zien als oorlogshandeling en daar Nederland op aankijkt. (Het maakt niet uit dat Rusland dit een “speciale militaire interventie” noemt, er is geen oorlogsverklaring zoals bedoeld in artikel 96 Grondwet nodig).
Alles bij elkaar: doe het niet. Gewoon niet. Helpen bij opvang van vluchtelingen of het verzorgen van noodhulp lijkt me veel productiever. En als je écht unieke skills hebt waarmee Oekraïne gediend zou zijn, meld je dan bij Defensie.
Arnoud Engelfriet is Ict-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. Hij schreef twee boeken, De wet op internet en Security: Deskundig en praktisch juridisch advies.
Bron: Security.nl