Het voorstel van de Europese Commissie voor het oprichten van een European Health Data Space (EHDS) maakt medische data van burgers zonder toestemming toegankelijk, zo laat demissionair minister Kuipers van Volksgezondheid aan de Tweede Kamer weten, die toevoegt dat het EHDS niet voor een Europees digitaal patiëntendossier zorgt (pdf). Het EHDS is een digitaal patiëntendossier dat in een gemeenschappelijk Europees formaat is opgesteld en in alle EU-lidstaten te gebruiken moet zijn.
Op dit moment bevindt het EHDS-voorstel zich nog in de onderhandelingsfase in zowel de Europese Raad als
het Europees Parlement. “Om die reden worden er door beide instituten afzonderlijk nog inhoudelijke aanpassingen gemaakt voordat zij tot een eigen compromistekst komen”, stelt Kuipers. Pas daarna vinden de onderhandelingen plaats tussen de Europese Raad, het Europees Parlement en de Europese Commissie.
In tegenstelling tot de situatie in Nederland, waarbij gezondheidsgegevens voornamelijk alleen met toestemming van de patiënt mogen worden verwerkt, gaat het EHDS-voorstel uit van een andere juridische grondslag, waarbij toestemming niet is vereist. “Dit komt de databeschikbaarheid ten goede”, aldus Kuipers. Het gaat zowel om primair als secundair gebruik van gezondheidsgegevens.
Bij primair gebruik gaat het om het gebruik van gezondheidsgegevens voor het verlenen van zorg. “Om die toegankelijkheid te realiseren bevat het EHDS-voorstel een regeling die met zich meebrengt dat die prioritaire gegevens uit het EPD in beginsel toegankelijk zijn, zonder dat de burger onder behandeling (de cliënt) daarvoor voorafgaand toestemming moet geven”, laat Kuipers weten. Lidstaten mogen naast de vereiste prioritaire categorieën van het EHDS-voorstel ook zelf de hoeveelheid gegevens uitbreiden.
Bij het secundaire gebruik van gezondheidsgegevens gaat het om zaken zoals onderzoek, onderwijs, ontwikkeling van diensten en producten, inclusief AI, beleidsvorming en leveren van gepersonaliseerde zorg door behandelaars. “Secundair gebruik van gezondheidsgegevens is belangrijk om goede, toegankelijke en betaalbare zorg te bevorderen en om preventie te ondersteunen”, voegt de minister toe.
De minister schrijft dat het hierbij om geanonimiseerde of gepseudonimiseerde gegevens gaat. “Nooit direct tot een persoon herleidbare gegevens.” Gepseudonimiseerde gegevens kunnen echter met een extra stuk data wel tot personen te herleiden zijn. “Het EHDS-voorstel zie ik als een bouwsteen om samen te werken aan een toekomstbestendig gezondheidsinformatiestelsel”, besluit Kuipers zijn brief.
Bron: Security.nl